عَقَبه دوّم : عَدیله عِندَ المَوت است‌

یعنی عدول کردن از حق به باطل در وقت مردن ، و آن ، چنانست که شیطان نزد مُحتَضَر حاضر شود و وَسوَسه کند و او را در تشکیک اندازد ، تا او را از ایمان بیرون کند و از این جهت است که در دعاها اِستِعاذِه از آن شده .
و جناب فَخرُ المُحَقِّقین رحمه الله فرموده : هر که خواهد از آن سالم بماند ، اِستِحضار کند ادلّه ایمان و اصول خمسه را با ادلّه قطعیّه و صفای خاطر ، و بسپرد آن را به حق تعالی که در وقت حضور موت به او رد فرماید به این طریق که بگوید بعد از عقایدِ حقّه :
«اَللَّهُمَّ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ اِنّی قَد اَوْدَعْتُکَ یَقینی هذا وَ ثَباتَ دینی وَ اَنْتَ خَیْرُ مُسْتَوْدَعٍ وَ قَدْ اَمَرْتَنا بِحِفْظِ الْوَدائِعِ فَرُدَّهُ عَلَیَّ وَقْتَ حُضُورِ مَوْتی .
پس بر حسب فرمایش آن بزرگوار ، خواندن دعای عدیله معروف و اِستِحضارِ معنیِ آن در خاطر برای سلامت جُستن از خطرِ عدیله عِنْدَ الْمَوت نافع است(82) .
و شیخ طوسی رحمه الله از محمد بن سلیمان دِیْلَمی روایت کرده است که به خدمت حضرت صادق علیه السلام عرض کرده که شیعیان تو می‌گویند : ایمان بر دو قسم است : یکی مُسْتَقَرّ و ثابت و دیگر آنکه به امانت سپرده شده است و زایل می‌گردد ، پس بیاموز دعایی را که هرگاه آن‌را بخوانم ایمان من کامل گردد و زایل نشود .
فرمود که : بگو بعد از هر نماز واجب :
«رَضیتُ بِاللَّهِ رَبّاً وَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِه نَبِیّاً وَ بِالْاِسلامِ دیناً وَ بِالْقُرآنِ کِتَاباً وَ بِالکَعْبَةِ قِبلَةً وَ بِعَلِیٍّ وَلِیّاً وَ اِماماً وَ بِالحَسَنِ وَ الحُسَینِ وَ عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ وَ مُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ وَ جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَی بنِ جَعفَرٍ وَ عَلِیّ بنِ مُوسی وَ مُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ وَ عَلِیّ بنِ مُحَمَّدٍ وَ الحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ وَ الحُجَّةِ بنِ الحَسَنِ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیهِم اَئِمَّةً ، اَللَّهُمَّ اِنّی رَضیتُ بِهِم اَئِمَّةً فَارْضَنی لَهُم اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَی‌ءٍ قَدیرٌ»(83) .
و از چیزهایی که نافع است برای این عقبه مواظبت به اوقات نمازهای فریضه است .
و در جزء حدیثی است که در مشرق و مغرب عالم اهل بیتی نیست مگر آنکه مَلَکُ الْمَوت در هر شبانه روز در اوقات نماز - پنج مرتبه - به ایشان نظر می‌کند ، پس هرگاه کسی را که می‌خواهد قبض روح کند از کسانی باشد که مواظبت داشته به نماز و نمازها را در اوقات خود بجا آورده ، مَلَکُ الْمَوْت تلقین کند او را شَهادَتَیْن و دور کند از او ابلیس ملعون را(84) .
و روایت شده که حضرت صادق علیه السلام نوشت برای شخصی ، که اگر خواسته باشی که ختم شود به خوبی ، عمل تو ، تا آنکه قبض روح تو شود در حالی که تو در افضل اعمال بوده باشی ، پس بزرگ شمار حق خدا را از آنکه صرف کنی نعمت‌های خدا را در معصیت‌های خدا ، و آنکه مغرور شوی به حلم خدا از تو ، و گرامی دار هر که را که یافتی که ما را ذکر می‌کند یا ادّعا می‌کند مودّت و دوستی ما را ، پس باکی نیست بر تو در گرامی داشتن او را خواه راست گوید یا دروغ ، همانا به تو نفع می‌رساند نیّتِ تو و به او می‌رسد ضرر دروغ او(85) .
فقیر گوید : که برای عاقبت به خیر شدن و از شقاوت به سعادت رسیدن نافع است :
خواندن دعای یازدهم صحیفه کامله : «یا مَن ذِکْرُهُ شَرَفٌ لِلذّاکِرینَ . . .» [تا آخر]  .
و خواندن دعای تمجید که در کافی و غیره نقل شده و حقیر در کتاب باقیات الصالحات بعد از ادعیه ساعات آنرا نقل کرده‌ام .
و خواندن نمازی که وارد شده در یکشنبه ذِی القَعده .
و مداومت به این ذکر شریف :
«رَبَّنا لا تُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ اِذ هَدَیْتَنا وَ هَبْ لَنا مِنْ لَّدُنکَ رَحمَةً اِنَّکَ اَنتَ الوَهَّابُ»(86) .
و مداومت به تسبیح حضرت زهرا علیها السلام .
و در انگشت کردن انگشتر عقیق ، خصوص اگر عقیق سرخ باشد و خصوص اگر بر آن نقش باشد «محمدٌ نبیّ اللَّه و علیٌّ ولیّ اللَّه» .
و خواندن سوره «قَد اَفْلَحَ المُؤمِنُون»(87) در هر جمعه .
و خواندن هفت مرتبه بعد از نماز صبح و نماز مغرب :
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ ، لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ» .
و آنکه در شب بیست و دوم رجب ، هشت رکعت نماز گزارد ، در هر رکعت حمد یک مرتبه و «قُلْ یا اَیُّهَا الْکافِرُون» هفت مرتبه بخواند و بعد از فراغ ، ده مرتبه صلوات بفرستد و ده مرتبه استغفار کند(88) .
و سید بن طاووس از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم روایت کرده که هر که در شب ششم شعبان چهار رکعت نماز گزارد و در هر رکعت حمد یک مرتبه و پنجاه مرتبه توحید بخواند ، حق تعالی قبض فرماید روح او را بر سعادت ، و گشاد گرداند قبر او را و بیرون شود از قبر خود در حالی که صورتش مثل ماه باشد . و بگوید :
«اَشْهَدُ اَن لا اِلهَ اِلاَّ اللَّهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ»(89) .
مؤلف گوید : که این نماز بِعَینِه نماز حضرت‌امیرالمؤمنین‌علیه السلام است که فضیلت بسیار دارد و من در این مقام شایسته و مناسب دیدم دو حکایت ذکر کنم :

 



نظر

لینک ثابت - نوشته شده توسط عبدالله افشاری در یادداشت ثابت - شنبه 94 خرداد 31 ساعت ساعت 7:49 عصر