بسم الله الرحمن الرحیم 

گزارش اجمالی به مناسبت بازگشت آزادگان عزیز به دامن پرمهر میهن و انقلاب اسلامی پس از سالها دوری از کشور و انقلاب اسلامی تقدیم حضور خوانندگان میگردد امید است با تهیه و تنظیم این گزارش توانسته باشیم نسبت به تنویر افکار عمومی و قدر دانی از فداکاریهای آزادگان ایثارگر قدمی برداشته باشیم به امید آزادی تمام اسرای اسلامی که در چنگال استکبار جهانی اسیرند  .
26 مرداد ماه اولین گروه آزادگان به ایران بازگشتند
تاریخ ایرانی : در روز 26 مرداد ماه 1369 اولین گروه آزادگان ایرانی پس از سالها اسارت در زندان های رژیم بعث عراق با ورود به کشور به جمع خانواده های خود بازگشتند .
این رویداد دو هفته پس از اشغال نظامی کویت توسط ارتش صدام و 2 روز پس از آن صورت گرفت که صدام در نامه ای به هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور وقت ایران بار دیگر عهد نامه 1975 الجزیره را پذیرفت و به شرایط ایران برای پایان جنگ تسلیم شد و از جمله قول عقب نشینی از مرزهای ایران و آزاد سازی اسیران ایرانی را داد .
هنگامی که رزمندگان ایرانی در زمستان سال 65 پشت دیوارهای بصره رسیدند قطعنامه 598 مطرح و در سال 1366 به تصویب سازمان ملل متحد رسید . ایرا ن در محتوای قطعنامه نکات مثبت و منفی آن را مورد تامل قرار داد بنابراین در اولین موضع گیری نه آن را رد کرد ، نه پذیرفت .

در 27 تیر ماه 1367 پذیرش قطعنامه 598 طی پیامی از طرف امام خمینی (ره) اعلام شد . عراق پذیرش قطعنامه را به منزله ضعف ایران تلقی کرد و با همراهی سازمان مجاهدین خلق ( منافقین) بار دیگر مرزهای ایران را مورد تجاوز قرار داد . مرصاد عملیاتی بود که در پاسخ به تجاوزگری منافقین در عملیات فروغ جاویدان آنان طراحی شده و متجاوزان را به شکست کشاند .
عراق بعد از شکست که باز تاب گسترده ای در رسانه های جهانی و منطقه ای داشت ، دریافت که در تحلیل دلایل پذیرش قطعنامه از سوی ایران دچار خطا شده است . صدام در 17 مرداد 67 به ناگزیر آتش بس را پذیرفت و اعلام آمادگی کرد که وارد مذاکره شود .
پس از آتش بس و شروع مذاکرات دقیقا 2 سال طول کشید تا مبادله اسرا بین ایران و عراق به مرحله اجرا درآید ، در صورتیکه مطابق بند 3 قطعنامه 598  سازمان ملل و بر اساس کنوانسیون سوم ژنو مصوب 12 اوت 1949 ، پس از مخاصمه جنگ باید تمام اسرا بدون تاخیر به کشور خود باز گردانده شوند .
شورای امنیت سازمان ملل متحد در 18 مرداد 67 قطعنامه 619 را تصویب کرد و به موجب آن گروه ناظران نظامی ایران و عراق و سازمان ملل (یونیماک) که حدود  400 نفر از 25 ملیت مختلف تشکیل شده بود در مرزهای ایران و عراق مستقر شدند .
پی گیری ها و مذاکرات فیمابین دو کشور دنبال می شد تا اینکه در 26 رمضان 1410 برابر با اوایل اردیبهشت 69 صدام  ، رییس جمهور وقت عراق طی نامه ای خطاب به مقام معظم رهبری و رییس جمهور وقت خواستار مذاکرات در راستای صلح شده و پیشنهاد کرد که روز عید فطر ملاقات مستقیم در یک کشور ثالث مثل عربستان انجام گیرد . رییس جمهور وقت در پاسخ نوشت: "  ما مصممیم که در راه صلح همانند دوران دفاع ، اعتماد مردم ایران را به همراه داشته باشیم" و پیشنهاد داد قبل از تماس روسای دو کشور ، نماینده ای از سوی طرفین در کشوری ثالث وارد مذاکره شوند و در باره آنچه باید انجام گیرد گفتگو کند تا زمینه تصمیم نهایی را فراهم سازد .
باب مکاتبات باز شد و ادامه یافت تا اینکه در تاریخ 17/5/1369 ایران طی نامه ای بر معاهده 1975 تاکید کرد . رییس جمهور عراق نیز در پاسخ طی نامه ای در 22 مرداد 69 آن را پذیرفت و با تاکید بر اینکه " به هر آنچه می خواستید دست یافتید "نوشت: " مبادله فوری و همه جانبه اسرای جنگ به هر تعدادی که در عراق و ایران به سر می برند ، از طریق مرزهای زمینی و از راه خانقین قصر شیرین و راه های دیگری که مورد توافق قرار می گیرد صورت خواهد گرفت و ما آغازگر این اقدام خواهیم بود و از روز جمعه 17 اوت 1990 ( برابر با 29 مرداد 1369) به آن مبادرت خواهیم کرد . با این تصمیم ، ما دیگر همه چیز روشن شده و بدین ترتیب همه آنچه را که می خواستید و بر آن تکیه می کردید ، تحقق می یابد"
اینچنین بود که در تاریخ 26 مرداد ماه اولین گروه اسرای جنگی آزاد شده و به آغوش ملت بازگشتند . تمامی مردم ایران این پیروزی را جشن گرفته و شور و هیجانی در خانواده ها و محله ها ایجاد شده بود . در تاریخ 27 مرداد 1369 رییس جمهور ایران خطاب به صدام نوشت : " اعلام پذیرش مجدد معاهده 1975 از سوی شما تبدیل آتش بس موجود به صلح دائم و پایدار را هموار ساخت ."
هاشمی رفسنجانی خود در باره نامه نگاری ها با صدام می گوید :" مکاتبات حساس و کارگشای اینجانب با صدام دیکتاتور بغداد در فضا و شرایطی خاص از بیم و امید شکل گرفت که نهایتا به آزادی آزادگان انجامید ، ضمن آنکه امروز هم وقتی حامیان سابق صدام دوباره آن نامه را می خوانند ، به خاطر ادبیات خاص آن عرق شرم بر پیشانی خویش می بینند ."
اسرای سرافراز ایرانی از چند نقطه مرزی با تشریفات وارد کشور شدند و نخستین واکنش آنان بوسه بر خاک ایران و اشک شوق بود .زیارت حرم امام خمینی و همچنین دیدار با آیت الله خامنه ای از نخستین برنامه ها و اقدامات مشترک آزادگان ایرانی بود . آیت الله خامنه ای در دیدار با آزادگان گفت: "  . . .  یکی از چیزهای که شما را ، دل هایتان را زنده نگه می داشت ، پر امید نگه می داشت ، یاد آن چهره و روحیه پر صلابت امام عزیزمان بود . آن بزرگوار هم خیلی به یاد اسرا بودند ، حال پدری را که فرزندانش به این شکل از او دور شده باشند ، راحت می شود فهمید . مساله اسارت طولانی فرزندان این ملت به نوبه خود امتحان دیگری بود که ملت ما با موفقیت آن را به انجام رسانده و اسرای ما همانند ملت ایران از خود آزاد مردی نشان دادند و سرانجام با موفقیت و سرافرازی به وطن بازگشتند . شما در دوران اسارت شرایط سختی را گذراندید ، اما در عین حال با حفظ دین و اعتقادات و دلبستگی خود به اسلام  ، امام و انقلاب موجب افتخار و آبرومندی ملت خود در برابر دشمن شدید ."
در پی بازگشت آزادگان به ایران دستور تشکیل ستاد رسیدگی به امور آزادگان صادر شد . ستاد رسیدگی به امور آزادگان در 22 مرداد 1369  ، بر اساس قانون حمایت از آزادگان مصوب 23 آذر ماه 1368 مجلس تشکیل شد و در نخستین گام با تبادل انبوه اسرا مواجه شد و بر اساس همان قانون و با مساعدت و همراهی دیگر دستگاهها مسئولیت این کار عظیم را به دوش گرفت و تبادل بیش از 000/40 آزاده و به همین تعداد اسیر عراقی را انجام داد . این ستاد بیش از 270 واحد ستادی در سراسر کشور تشکیل داد و ارائه خدمات به آزادگان را در زمینه های گوناگون آغازکرد .

منبع            سایت دانشگاه آزاد اسلامى مشهد :

 

آزادگان

 

 



نظر بدهید

لینک ثابت - نوشته شده توسط عبدالله افشاری در یادداشت ثابت - پنج شنبه 94 مرداد 23 ساعت ساعت 12:41 عصر